1. Nhận định về thời tiết, thủy văn và khả năng phòng chống thiên tai của hệ thống công trình thủy lợi
1.1. Về thời tiết, thủy văn: Theo dự báo của Trung tâm khí tượng thuỷ văn Trung ương, năm 2023 thiên tai có thể xảy ra như sau:
- Bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ): Dự báo trong năm có từ 10 đến 13 cơn hoạt động trên Biển Đông, ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam từ 5 đến 6 cơn, số lượng hoạt động ở mức trung bình nhiều năm (TBNN); Khu vực Đồng bằng Bắc Bộ, trong đó có tỉnh Hải Dương có thể chịu ảnh hưởng từ 2 ÷ 3 cơn bão hoặc ATNĐ thời gian ảnh hưởng tập trung chủ yếu vào tháng 7, tháng 8 và tháng 9; Cần đề phòng bão mạnh, có hướng di chuyển phức tạp, mưa lớn cục bộ, các hiện tượng thời tiết nguy hiểm khác, đặc biệt trong các tháng mùa hè năm 2023.
- Nhiệt độ các tháng đầu năm ở mức trung bình phổ biến ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm, các tháng cuối năm nhiệt độ cao hơn so với TBNN, các đợt nắng nóng nhiều hơn và gay gắt hơn năm 2022.
- Lượng mưa từ tháng 01 đến tháng 6 ở mức xấp xỉ đến cao hơn trung bình nhiều năm, lượng mưa từ tháng 7 đến cuối năm cao hơn trung bình nhiều năm, mưa lớn tập trung vào tháng 7, tháng 8 và tháng 9. 4
- Mùa lũ xuất hiện các đợt lũ vào tháng 7, tháng 8, tháng 9, đỉnh lũ trên các sông phổ biến ở mức báo động 1 và báo động 2; cần đề phòng nước dâng khi có bão kết hợp với triều cường, độ cao nước dâng trung bình từ: 0m40 - 0m60, lớn nhất có thể từ: 1m00 - 1m10. 1.2. Hiện trạng hệ thống công trình thủy lợi:
- Địa phương có 5,2 km kênh Bắc Hưng Hải, có mặt đê rộng 3 m và 08 cống qua đê. Nhìn chung hệ thống kênh Bắc Hưng Hải qua địa bàn xã còn thấp, mảnh, đã lâu chưa được tu bổ. Năm 2022, UBND huyện đã xây dựng kè đoạn kênh Bắc Hưng Hải dài 180m tại khu vực Vụng Tông thôn Vũ Xá đảm bảo an toàn tuyến kênh trong mùa mưa bão.
- Toàn xã có 02 trạm bơm 29 tuyến kênh tiêu dài 23.151 m. Trong đó: + Xí nghiệp KTCTTL huyện Tứ Kỳ quản lý 01 trạm bơm Đò Đồn (tưới tiêu kết hợp) làm nhiệm vụ tiêu cho 650ha diện tích lưu vực, 07 tuyến kênh tiêu, dẫn dài 8.681m. + HTX DV NN quản lý 01 trạm bơm Nhũ Tỉnh, 22 tuyến kênh tiêu dài 14.470m. Hệ thống kênh dẫn tiêu có một số đoạn chưa còn ách tắc dòng chảy do kênh nông, mặt cắt hẹp làm cản dòng chảy. Ở các kênh mặt ruộng vẫn còn nhiều bèo, rác, cỏ do việc nạo vét chưa triệt để.
* Một số khó khăn chính cần chủ động khắc phục:
- Thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường; mưa to tập trung, có thể vượt tần suất thiết kế, một số lưu vực tiêu còn hệ số tiêu thấp...
- Bèo và vật cản trên các tuyến kênh tiêu còn nhiều.
- Khi mưa to nguồn điện thường không ổn định hoặc thiếu nguồn điện cung cấp cho các trạm bơm.
- Cống dưới đê Bắc Hưng Hải nhiều khi bơm tiêu trong sông trục thường bị rò qua các khe phai chảy vào trong đồng.
2. Kế hoạch phòng, chống úng
2.1. Mục tiêu, phương châm, nhiệm vụ chủ yếu:
- Quyết tâm không để ngập úng làm ảnh hương đến sản xuất và đời sống của nhân dân.
- Phương châm lấy phòng là chính, chống là quan trọng, chuẩn bị đầy đủ, sẵn sàng mọi phương tiện và các phương án ứng cứu theo phương châm 4 tại chỗ, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống xấu nhất có thể xảy ra và được thực hiện chặt chẽ, đồng bộ.
2.2. Tổ chức thực hiện
a) Công tác tổ chức và chuẩn bị:
- Thành lập Tiểu ban phòng, chống úng; chuẩn bị các phương tiện, vật tư ứng cứu, chủ động phối hợp với các ngành chuyên môn để kiểm tra, rà soát các công trình và lập phương án phòng chống úng của địa phương.
- Thành lập các tổ tuần tra, canh gác những vị trí xung yếu, đặc biệt phải canh gác chặt chẽ và chuẩn bị đầy đủ vật tư, phương tiện để sẵn sàng ứng cứu bờ kênh Bắc Hưng Hải khi có sự cố. Việc phân công phụ trách, thường trực và các công việc chuẩn bị như công tác canh gác đê chống lũ đã nêu trong kế hoạch PCTT&TKCN.
- Tổ chức tu sửa hoặc lấp chặt các cống dưới đê Bắc Hưng Hải theo chỉ đạo của UBND huyện; kiểm tra, giải tỏa các vi phạm, vật cản làm ách tắc các tuyến kênh tiêu; kiểm tra, tu sửa các trạm bơm của địa phương và những phương tiện tham gia chống úng khác xong trước 31/5/2023.
b) Kế hoạch phòng, chống úng:
- Công tác phòng úng: Chủ động điều tiết, tháo gạn nước qua các cống ra hệ thống kênh trục Bắc Hưng Hải (ở những thời điểm cho phép và được phép theo qui định) để mực nước trong đồng +0.7 đến +0.8m. Trường hợp nước ở hệ thống kênh trục lớn mà không tháo gạn tự chảy được thì phải sử dụng các trạm bơm để bơm tiêu. Bố trí gieo mạ tại các khu đồng cao, bố trí giống lúa chịu ngập, úng. Trong thời điểm đang hạn, có thế bơm gạn tháo tại các khu đồng trũng tưới cho khu đồng cao. Các cống dưới đê sau khi gieo cấy xong, sau khi nước ở hệ thống kênh trục được tháo gạn đến cao trình cho phép thì phải đóng chặt và chống rò rỉ triệt để.
- Công tác chống úng: Trước khi có bão, áp thấp nhiệt đới gần bờ hoặc dự báo mưa lớn gây ảnh hưởng đến địa bàn xã thì phải tổ chức gạn tháo triệt để. Trường hợp xảy ra ngập úng lớn, biện pháp tháo gạn tự chảy không hiệu quả phải tập trung bơm chống úng ngay. Đây là thời điểm hết sức quan trọng, cần tập trung vào những việc cụ thể sau:
+ Khắc phục những sự cố (nếu có) trong thời gian nhanh nhất. Huy động tối đa công suất các trạm bơm để tiêu úng. Những khu vực có thể khoanh ra thành từng vùng nhỏ thì triển khai khoanh vùng rồi huy động các loại phương tiện địa phương như bơm điện dã chiến, bơm dầu để bơm tiêu.
+ Trường hợp xảy ra úng lớn kết hợp với nước ở hệ thống kênh Bắc Hưng Hải từ +2,0m trở lên thì lực lượng canh gác bảo vệ bờ kênh và các cống phải canh gác 24/24 giờ để tuần tra, xử lý, ứng cứu kịp thời ngay từ giờ đầu sự cố xảy ra.
+ Công tác sửa chữa máy móc công trình, giải tỏa vi phạm và vật tư dự phòng phục vụ công tác phòng, chống úng: thực hiện xong trước ngày 31/5/2023. 2.3. Phân công trách nhiệm: Các thành viên Ban chỉ huy PCTT&TKCN xã thực hiện nhiệm vụ như đã nêu trong Kế hoạch phòng, chống thiên tai&TKCN của xã. Công chức GTTL kết hợp với HTX DVNN, Xí nghiệp KTCTTL huyện:
- Xác định các vị trí trọng điểm, tham mưu cho BCH PCTT&TKCN xã xây dựng phương án để phòng, chống úng nội đồng.
- Kiểm tra bờ kênh BHH, cống dưới đê, máy móc, thiết bị phục vụ chống úng xong trước ngày 31/5/2023.
- HTX DVNN điều tiết nước hợp lý, khoa học; tổ chức tháo gạn và bơm nước đệm thường xuyên để đề phòng mưa lớn.
- Làm nhiệm vụ thường trực và tham mưu cho BCH PCTT&TKCN xã về công tác chống úng nội đồng.
3. Khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra
3.1. Mục tiêu và phương châm chỉ đạo:
- Khi thiên tai xảy ra phải khắc phục kịp thời, không làm ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống nhân dân, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.
- Công tác khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra phải được thực hiện đồng bộ từ huyện đến cơ sở; đây là nhiệm vụ quan trọng cần chủ động xây dựng phương án đầy đủ, chi tiết và phù hợp với từng điều kiện cụ thể ở địa phương, đảm bảo khi có tình huống bất lợi xảy ra phải được xử lý, khắc phục kịp thời và có hiệu quả.
3.2. Nhiệm vụ: Khi có thiên tai xảy ra phải thực hiện ngay một số công việc sau: - Chỉ đạo hướng dẫn, giúp đỡ nhân dân sửa chữa nhà cửa (nếu bị đổ hoặc hư hỏng), đường điện dân dụng, thu dọn cây cối bị gãy đổ.
- Tập trung tiêu úng cho lúa và rau màu, nhanh chóng tỉa dặm, cấy lại diện tích lúa chết, khắc phục lại diện tích rau màu bị hư hại.
- Khẩn trương ổn định đời sống nhân dân, tu sửa các công trình công cộng nếu bị hư hỏng. Chú ý giúp đỡ các gia đình bị ảnh hưởng lớn, những gia đình chính sách khó khăn.
- Khẩn trương tổ chức đắp trả lại các vị trí đê, bờ kênh Bắc Hưng Hải bị vỡ (hàn khẩu).
- Gạn tháo nước bằng biện pháp tự chảy với khả năng cao nhất, nếu đê đã hàn khẩu xong phải tích cực bơm tiêu tổng lực và chỉ đạo nhân dân sớm cấy lại hết diện tích.
- Làm tốt việc bảo vệ sức khỏe nhân dân, vệ sinh môi trường, tổ chức chữa bệnh, cấp phát thuốc sát trùng, thuốc phòng dịch bệnh cho người và vật nuôi.
- Làm tốt việc bảo vệ tài sản của Nhà nước, tập thể và nhân dân; chống mọi hành vi lợi dụng thiên tai để chiếm đoạt, phá hoại tài sản, trộm cắp, gây rối trật tự, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
- Nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân, tu sửa nhà cửa, kho tàng, công sở, đường xá, trường học, trạm xá.
- Tổ chức việc tiếp nhận, vận chuyển, quản lý, cấp phát hàng hóa cứu trợ đảm bảo đúng đối tượng, chăm sóc hỗ trợ người bị nạn, chú ý quan tâm đến các hộ nghèo, gia đình chính sách. Kiên quyết không để nhân dân bị đối và không có nơi ở tạm.
- Tranh thủ thời vụ, đất đai, giống, vốn để phục hồi sản xuất kịp thời, tích cực chăm bón, phòng, trừ sâu bệnh để đạt năng suất cao nhất.
4. Tổ chức thực hiện
- Ban chỉ huy PCTT&TKCN xã căn cứ những nội dung trên để tổ chức triển khai và chỉ đạo các địa phương thực hiện theo đúng yêu cầu của Kế hoạch đề ra.
- Tổ chức rút kinh nghiệm những tồn tại của các năm trước để công tác phòng chống úng và khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra được thực hiện theo đúng kế hoạch đã đề ra.
- Đề nghị MTTQ và các ngành đoàn thể tích cực vận động tuyên truyền các đoàn viên, hội viên của tổ chức mình tham gia công tác phòng, chống úng và khắc phục hậu quả do thiên tai
Xem chi tiết tại đây: