1. Lịch sử phát triển
Xã Quang Khải nằm ở phía Tây huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, nằm ở vùng đồng bằng sông Hồng, xung quang có sông bao bọc, đất đai màu mỡ, cây cối xanh tươi, con người đến đây quần tụ từ lâu đời. Từ mảnh đất hoang sơ, trở thành một vùng quê trù phú là chặng đường dài phấn đấu không mệt mỏi của các thế hệ người dân Quang Khải trong quá trình đối mặt với thiên tai và kẻ thù xâm lược. Nơi đây là vùng đất có bề dày lịch sử đấu tranh cách mạng, đóng góp nhiều công sức vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng quê hương, đất nước.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân xã Quang Khải đã sớm phát huy truyền thống yêu nước, đoàn kết đấu tranh chống ách thống trị của thực dân phong kiến làm nên thắng lợi của cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945. Trong cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp xâm lược (1945 – 1954), Quang Khải là nơi có cơ sở du kích cách mạng, chiến đấu kiên cường, lập nên nhiều chiến công, đã được ghi vào trang sử đấu trang cách mạng vẻ vang của huyện Tứ Kỳ và tỉnh Hải Dương, được phong tặng danh hiệu “ Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.
Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 – 1975), cán bộ, đảng viên, nhân dân trong xã tiếp tục vừa chiến đấu, vừa đẩy mạnh sản xuất, sẵn sàng chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến lớn. Với khẩu hiệu “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, Đảng bộ và nhân dân xã Quang Khải đã góp phần làm nên thắng lợi của cuộ Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (1975 – 2005), Đảng bộ xã Quang Khải từng bước vượt qua khó khăn, nghèo nàn, lạc hậu, vươn lên tự khẳng định mình và đạt được nhiều kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực.
Trong thời kỳ đổi mới, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Đảng bộ xã Quang Khải đã lãnh đạo nhân dân phát huy truyền thống vẻ vang, vượt qua khó khăn, thách thức, lao động sáng tạo để xây dựng xã Quang Khải ngày càng giàu đẹp, vững mạnh.
2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội.
Xã Quang Khải là vùng đất được bồi đắp bởi phù sa sông Hồng và sông Thái Bình. Xung quang xã có sông bao bọc, dân cư đông đúc, kinh tế phát triển và có nền văn hóa lâu đời. Là một trong 23 xã, thị trấn của huyện Tứ Kỳ.
Xã có diện tích đất tự nhiên 664,49 ha, dân số hiện nay là 2050 hộ với 6.128 nhân khẩu. Mật độ bình quân là gần 900 người/km2.
Xã nằm ở phía Tây huyện Tứ Kỳ, có tọa độ 20048’29’’ vĩ Bắc, 106022’23’’ kinh Đông.
Phía Bắc giáp xã Quang Phục, phía Nam giáp xã Nghĩa An (huyện Ninh Giang), phía Đông giáp xã Minh Đức và thị trấn Tứ Kỳ, phía tây giáp xã Tân Kỳ và Quyết Thắng (nay là xã Ứng Hòe), huyện Ninh Giang. Trung tâm xã cách thành phố Hải Dương khoảng 16km về phía Bắc, cách thị trấn Tứ Kỳ 3km về phía Đông, cách thị trấn Ninh Giang 9km về phía Đông Nam. Việc giao lưu đi lại với bên ngoài bằng đường bộ và đường thủy khá thuận lợi.
Về đường bộ: xã có đường liên huyện từ tỉnh lộ 391 đi qua ngã tư Mắc, qua thôn An Phòng xã Quang Phục đến cầu phao đò Đồn về xã rồi sang xã Quyết Thắng (nay là xã Ứng Hòe) huyện Ninh Giang ra quốc lộ 37. Đường liên xã từ tỉnh lộ 392 qua thôn Quàn, xã Minh Đức về trung tâm xã đến giáp thôn Tân Quang nhập vào đường liên huyện.
Về đường sông: sông Đĩnh Đào (còn gọi là sông Tứ Kỳ) bắt nguồn từ ngã ba sông Cẩm Giàng và sông Kẻ Sặt chảy xuôi về hướng Đông, đến trước cửa Đền Tân Quang chia làm 02 nhánh: nhánh thứ nhất vòng qua phía Tây Bắc và phía Đông của xã, thuộc thôn Tân Quang và Vũ Xá, đến xã Minh Đức rồi chảy qua cống Cầu Xe ra sông Thái Bình (sông này có nguồn nước dồi dào, là nguồn nước chính để phục vụ sản xuất nông nghiệp và tàu thuyền có trọng tải hàng trăm tấn đi lại dễ dàng); nhánh thứ hai chảy qua phía Tây và phía Nam thôn Nhũ Tỉnh, giáp với xã Quyết Thắng (nay là xã Ứng Hòe) và xã Nghiã An (huyện Ninh Giang) rồi ra sông Cầu Ràm (sông Cửu An) sau đó nhập thành nhánh thứ nhất. Trước năm 1970, nhánh sông này có ca nô, tàu thuyền đi lại ngược xuôi. Từ cuối những năm 1970, do thay đổi quy hoạch về hệ thống thuỷ lợi và giao thông trong khu vực nên nhánh sông này không còn chức năng cung cấp nước cho sản xuất và giao thông đường thủy. Một phần của nhánh sông được HTX trồng sen. Từ những năm 1990, xã cho người dân ngăn sông thành từng đoạn để thả cá.
Nền kinh tế chính của nguười dân nơi đây là nông nghiệp. Trước đây, xã còn có làng nghề thuê ren truyền thống tạo thu nhập cho nhân dân. Những năm gần đây, do tác động của nền kinh tế thị trường, số người trong độ tuổi lao động đi làm tại các doanh nghiệp chiếm tỷ lệ cao, thu nhập của người dân từng bước ổn định.
3. Về văn hóa - xã hội
Xã Quang Khải ngày nay có 03 thôn là thôn Tân Quang, thôn Nhũ Tỉnh và thôn Vũ Xá. Thực hiện cuộc vận động “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” vào các năm 2001, 2003, 2005, các thôn Tân Quang, Nhũ Tỉnh, Vũ Xá lần lượt phấn đấu và đủ điều kiện được UBND tỉnh công nhận đạt danh hiệu Làng văn hóa.
Chất luọng dạy và học của các trường ngày một nâng lên. Trường Mầm non đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, trường Tiểu học đạt chuẩn mức độ 2.
Năm 2020, thôn Vũ Xá vinh dự được UBND tỉnh tặng Bằng khen Làng văn hóa duy trì, giữ vững danh hiệu giai đoạn 5 năm (2015 – 2020). Ngày 15/4/2021, Xã nhà được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn Nông thôn mới theo Quyết định 1131/QĐ-UBND.
Cả ba thôn đều có đình, miếu thờ Thành hoàng làng, có chùa. Tại thôn Vũ Xá, có chùa Như Ý (tức chùa Tông) được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh năm 2010. Thôn Nhũ Tỉnh có chùa Phúc Linh, thôn Tân Quang có chùa Mạc.
Người dân Quang Khải vốn giàu nghị lực, cần cù, chịu khó vượt lên mọi khó khăn, thách thức của thiên tại, địch họa, cùng dựng xóm, dựng làng, lao động, sản xuất, bồi đắp lên truyền thống văn hóa, xây dựng quê hương thêm trù phú.
Đảng, chính quyền và nhân dân Quang Khải luôn quan tâm, gìn giữ, phát huy truyền thống đoàn kết với các xã lân cận như Minh Đức, Quang Phục, Ứng Hòe nhằm trao đổi kinh nghiệm, xây dựng tình cảm láng giềng để cùng phát triển kinh tế, giữ vững an ninh trật tự.
Phát huy những truyền thống và kết quả mà Đảng bộ và nhân dân xã nhà đã giành được trước nhiều thời cơ, vận hội mới, cán bộ, đảng viên và nhân dân xã Quang Khải sẽ đoàn kết, quyết tâm phấn đấu, giành được nhiều thành tích hơn nữa trong những năm tới, tiếp tục xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng dang quê hương Quang Khải anh hùng.